Karpie Koi pośród fal i kwiatów peoni, XVIII – XIX w. [Japoński szablon farbiarski]

KATAGAMI (KATA - forma, szablon oraz KAMI - papier) to szablony farbiarskie wycinane w specjalnie do tego przygotowanym długowłóknistym papierze morwowym, nasączonym sokiem z persymony, a następnie uwędzonym. Zabiegi te nadawały mu pożądane właściwości: wytrzymałość na przedarcia i kurczenie się, nienasiąkliwość, co pozwalało na wielokrotne wykorzystanie tego samego szablonu. HORISHI (dosł. rzeźbiarz) wycinał równocześnie w kilku zszytych arkuszach niezwykle precyzyjne, fantazyjne wzory, stosując pięć różnych technik: kiribori, tsukibori, dogubori, hikibori, shimabori, różniących się kształtem użytego ostrza i sposobem prowadzenia narzędzia. Wyjątkowo filigranowe i delikatne wzory po wycięciu wzmacniano dodatkowo, rozwarstwiając szablon i wklejając do środka jedwabną pajęczynę (ITOIRE), którą po 1922 roku zastąpiono siateczką z gazy, tzw. shabari. Szablony farbiarskie wykorzystywane były w Japonii od bardzo dawna nie tylko do barwienia kimon, ale także ceramiki, skóry czy nawet japońskich ciastek (najstarszy zachowany szablon datowany jest na rok 1694, jednak elementy odzieży i uzbrojenia zdobione tą techniką pochodzą jeszcze z XII i XIII wieku). W 1952 katagami zaliczone zostało do Niematerialnych Zabytków Kultury Japonii. Pośród przedstawień pojawiają się stylizowane wyobrażenia zwierząt - motyli, wróbli, dzikich gęsi nad taflą jeziora, karpi pośród fal, nietoperzy w zakamarkach jaskini, jak również kwiatów i roślin - peoni, chryzantem, irysów, liści, traw, pędów sosny, liści konopi i bambusa.