WALIGÓRA PIOTR Góral [wiąz górski]

WALIGÓRA PIOTR Góral [wiąz górski]

AutorWALIGÓRA PIOTR
Materiałrzeźba w drewnie, brzost (wiąz górski)
Stan zachowaniabardzo dobry, kolekcjonerski
Wymiarywysokość 41 cm., podstawa 10x10 cm.

Piotr Waligóra (1909-1968) - artysta rzeźbiarz. Ukończył w 1931 roku Szkołę Przemysłu Drzewnego w Zakopanem w pracowni Romana Olszowskiego. Wśród wychowanków tego artysty i pedagoga byli - Antoni Kenar, Marian Wnuk, Edwarda Piwowarski, Stanisław Sikora, Bronisław Czech. W 1972 roku odbyła się w warszawskiej Zachęcie pośmiertna wystawa indywidualna Piotra Waligóry. W 1931 roku na wystawie z okazji dwudziestopięciolecia istnienia Szkoły Zakopiańskiej, była eksponowana praca rzeźbiarska Waligóry - św. Teresa. Najczęściej tworzył rzeźby o tematyce sakralnej, m.in. posągi w kościele w Rzepienniku Strzyżewskim.

Praca utrzymana w typie figurek wykonywanych od połowy lat 20. XX w. przez uczniów i absolwentów Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Prace te były często wystawiane, reprodukowane w prasie, były popularne na rynku sztuki w Dwudziestoleciu międzywojennym. Tradycje Szkoły kontynuowano po wojnie w kręgu zakopiańskiego Liceum Sztuk Plastycznych, tzw. Szkoły Kenara.

Szkoła zakopiańska - zjawisko bazujące na inspiracjach podhalańskich w sztuce. Sama szkoła powstała w stolicy Tatr i składała się z artystów południowego rejonu polski. Głównym ośrodkiem nurtu była zakopiańska szkoła przemysłu drzewnego, której początki wyznaczyło towarzystwo tatrzańskie, zakładając w 1876 roku szkołę snycerską. Szkoła kładła nacisk na powielanie tradycyjnych wzorców, głównym materiałem było oczywiście drewno. Szkoła zakopiańska, kojarzona z nazwiskami Karola Stryjeńskiego i Antoniego Kenara oraz ich uczniów, to nurt przede wszystkim rzeźbiarski charakteryzujący się zestawianiem płaszczyzn pod różnymi kątami, zamykaniem kompozycji w figurach geometrycznych oraz silnym światłocieniem.

Program „odrzucił akademickie kopiowanie klasycznych wzorów, kładąc nacisk na rozwój indywidualnych zdolności wychowanków. W drewnianych rzeźbach jego uczniów - m.in. Antoniego Kenara i Marina Wnuka - doszukać się można wpływu kubizmu i formizmu, a zarazem inspiracji sztuką ludową Podhala. Te zwarte, poddane kubizująco-geometrycznej syntezie rzeźby są charakterystycznymi przykładami stylu polskiej sztuki dekoracyjnej lat dwudziestych, który triumfował na wystawie paryskiej w 1925 roku. Prowadzona przez Stryjeńskiego "szkoła drzewna" otrzymała tam dwie główne nagrody - za metody nauczania i za drzeworyty - oraz złoty medal w dziedzinie rzeźby" (Janusz Antos, [Karol Stryjeński] Narodowe art. deco, [w:] Rzeczy niepospolite, Kraków 2013, s. 69).

„[Charakteryzuje ją] ogromna skala wyrazu, uproszczenie i geometryzacja kształtów, uroczysty i hieratyczny spokój całości, frontalność układu, rytmiczność poszczególnych elementów, częste deformacje, idące w parze ze zmianą proporcji ciała ludzkiego, przede wszystkim zaś lapidarnie syntetyczny sposób traktowania bryły, zróżnicowanej często na kilka zasadniczych kubicznych członów. Bryły te bywają ograniczone płaskimi powierzchniami, pokrajanymi dekoracyjnym systemem żłobień na ciałach i szatach postaci. Formy tak ujęte posiadają silne treści ekspresyjne, wyróżniającą polską rzeźbę ludową wśród podobnych utworów innych narodów”.

Ksawery Piwocki, Różne gałęzie sztuki ludowej,


Zobacz również