PTASZKOWSKA ANKA Wierzę w wolność, ale nie nazywam się Beethoven

Anka Ptaszkowska (ur. 1935)

"Kluczem do opublikowanych w książce tekstów jest historia mojego życia. Pisałam je w Polsce w latach sześćdziesiątych i w Paryżu od mojego wyjazdu w 1970 roku. Pisałam je jako krytyk sztuki i odnoszą się one do sztuki, jednak nie tylko. Czytelnicy nie będą zanudzani analizami formalnymi stanowiącymi zazwyczaj główną zawartość prac krytycznych. Do moich wczesnych artykułów powróciłam po latach doświadczeń i mogłam stwierdzić, że oderwane od nich analizy formalne są, w moim przypadku, mało istotne."

Była wychowanką Henryka Stażewskiego, nestora awangardy konstruktywistycznej, a zarazem skłóconą wspólniczką Tadeusza Kantora. W latach 60. należała do lubelskiej grupy Zamek i uczestniczyła w tworzeniu Galerii Foksal w Warszawie. Antyinstytucjonalne przedsięwzięcia Ptaszkowskiej w Paryżu w latach 70.: Galeria 1 do 36 oraz Vitrine pour l’Art Actuel rozwijały te koncepcje. Prywatnie była żoną Edwarda Krasińskiego i Eustachego Kossakowskiego. Towarzyszyła twórczości wielu innych artystów, w tym życiowych wykolejeńców, a jej życie zawodowe miało niezbywalnie osobisty charakter. Ważną rolę odgrywały w nim konflikty, w których – wbrew powszechnemu dziś strachowi przed sporem – dostrzegała przede wszystkim energetyczną, oczyszczającą siłę, nadającą nową dynamikę międzyludzkim relacjom i artystycznym dyskusjom.

Książka „Wierzę w wolność...” drwi z akademickiej dyscypliny i ujawnia przewrotną naturę autorki. Jest wyborem z natury subiektywnym, lecz pozbawionym sentymentalizmu czy protekcjonalnego dydaktyzmu. Ptaszkowska przenosząc refleksję na aktualne problemy, podważa uznane paradygmaty procesu uhistorycznienia i zadaje ważkie pytania: o miejsce dla tego co zmarginalizowane (Niemczyk w Muzeum), o rzutowanie pamięci na teraźniejszość (polemika z Wiesławem Borowskim na temat Fundacji Galerii Foksal), wreszcie o zawartą w tytule wolność.

Tytuły rozdziałów:

Ma linii podziału (rozmowy Zwenglera z Ptaszkowską)

Galeria Foksal - Teksty programowe

Interwencje, polemiki

Artyści-wydarzenia-miejsca (m.in. Stażewski, Krasiński, Zalesie, Borowski, Kantor, Tchorek)

Rozpad Foksal (1970)

Tradycja w aktualności

Galerie 1 do 36 (Paryż 1972-1976)

Przekłady, aneksy, komentarze

Stażewski - Buren - Krasiński (Historia związków)

Vitrine pour l`art actuel (1977-1980)