JACKOWSKI ALEKSANDER Sztuka zwana naiwną [album]

Zarys encyklopedyczny twórczości w Polsce.
„Sztuka zwana naiwną” to zbiór autobiograficznych szkiców o artystach. W świetnie ilustrowanym tomie Aleksander Jackowski zgromadził 91 sylwetek artystów (malarzy i rzeźbiarzy) nieprofesjonalnych. W trakcie 40. lat swojej działalności zetknął się z kilkuset artystami i obejrzał ponad 80 tys. prac. Pisze we wprowadzeniu, że  przyznaje się jak ogromną trudność sprawił mu wybór, a raczej wyłączenie nazwisk wielu twórców z tego zbioru, bowiem z wieloma z nich łączy go nić przyjaźni, każdy z nich jest postacią oryginalną i wartą wspomnienia, a niestety o wszystkich nie da się napisać.

Cytat ze wstępu: „Oglądając ilustracje, nie pomijajcie opisów sylwetek autorów. Powiedzą Wam dużo – o człowieku, o tym, czym jest twórczość, i co znaczy być artystą. Wiem, że mogę spotkać się z zarzutem subiektywizmu. Czemu nie ograniczysz się do dat, faktów? – dziwiła się moja bardzo uczona znajoma. Czemu? Ponieważ wtedy umknąłby niepowtarzalny klimat osobowości tych ludzi, o których piszę, ich wewnętrzne piękno, motywy, dla których zaczęli tworzyć. (...) Wydawca, kiedy mu przedstawiłem zarys książki, zapytał, czy to będzie zarys encyklopedyczny? Broń Boże – przemknęło mi przez myśl, ale po chwili przytaknąłem, można bowiem i tak spojrzeć na tę książkę. (...) Pozostaje zagadką, dlaczego ten sam ból, to samo cierpienie (czy rzadziej szczęście), ta sama pasja poznania – u jednych przejawia się w konwencjonalnej formie, natomiast u innych (nielicznych) znajduje wyraz w dziełach natchnionych, świetnych”

Źródło: Aleksander Jackowski, "Sztuka zwana naiwną", wydawca Krupski i S-ka, Warszawa 1995.