BRONIEWSKI WŁADYSŁAW Dymy nad miastem [okładka Mieczysław Szczuka]

BRONIEWSKI Władysław - Dymy nad miastem. Warszawa 1927. Księgarnia "Książka". 16d, s. 63, [1]. brosz.

Brak jednej karty (s. 13-14) z wierszem "Do towarzyszy broni" (dotyczącym przewrotu majowego) - karta usunięta przez cenzurę (inf. za F. Lichodziejewska "Twórczość Władysława Broniewskiego", War. 1973, s. 110). Tytuł wiersza pozostawiono w spisie treści. Drugi samodzielny, po debiutanckich "Wiatrakach" z 1925, tom wierszy Broniewskiego (w 1925 ukazały się "3 salwy" - wspólne dzieło R. Standego, W. Wandurskiego i W. Broniewskiego).

Okładka Mieczysława Szczuki z wykorzystaniem fotomontażu - czołowy przykład (obok okładki "Ziemi na lewo") kompozycji "poezoplastycznej". Oryginalny projekt zachował się w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi.

"Stosunkowo najciekawszy fotomontaż Szczuki z ostatniego okresu jego twórczości znajdujemy na okładce zbioru poezji [...] 'Dymy nad miastem', wydanego w 1927 roku [...]. Zestawienie zdjęcia przedstawiającego wnętrz fabryki z fotografiami o tematyce militarnej koresponduje z rewolucyjno-żołnierską retoryką wierszy Broniewskiego [...]. Poza tym, obok tematu więźniów politycznych, istotnym wątkiem poezji zebranych w 'Dymach nad miastem', mniej lub bardziej przetwarzanym w poetyckiej formie, jest przewrót majowy, w który Broniewski aktywnie się zaangażował. Jego wiersze są wyrazem nadziei, jakie pokładali komuniści w owym przewrocie, stając po stronie Piłsudskiego: nadziei na legalizację KPP, a w związku z tym również uwolnienie więzionych działaczy" (Czekalski, s. 91-92).